असे विधान केले की तळपायाची आग जाईल मस्तकात !
भारताची राजधानी नवी दिल्ली येथे झालेल्या स्फोटावर तुर्कीने घेतलेल्या भूमिकेमुळे त्यांचे आंतरराष्ट्रीय राजकारणातील दुटप्पी धोरण स्पष्टपणे उघड झाले आहे.
दोन्ही शेजारी राष्ट्रांमध्ये झालेल्या स्फोटांवर तुर्कीने दिलेली वेगवेगळी प्रतिक्रिया त्यांची राजकीय आणि धोरणात्मक प्राथमिकता स्पष्ट करते, ज्यामुळे अनेक भारतीयांचे रक्त उसळल्याशिवाय राहणार नाही.
तुर्कीचे दुटप्पी धोरण: ‘दहशतवादी हल्ला’ की ‘फक्त स्फोट’?
तुर्कीच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या निवेदनांनी दोन शेजारी देशांच्या घटनांना कसे वेगळे हाताळले आहे, हे खालीलप्रमाणे स्पष्ट होते:
पाकिस्तानवर कडक भूमिका
इस्लामाबादमध्ये झालेल्या स्फोटाला तुर्कीने अत्यंत जलद आणि तीव्र प्रतिसाद दिला. त्यांनी या घटनेचे वर्णन थेट “दहशतवादी हल्ला” असे केले आणि त्याचा “तीव्र निषेध” केला. तुर्कीने पाकिस्तानला आपला धोरणात्मक मित्र मानून त्याला दहशतवादाविरुद्धच्या लढ्यात पाठिंबा देण्याचे आश्वासन दिले.
भारताबद्दल मृदू भूमिका
याउलट, नवी दिल्लीत १० नोव्हेंबर रोजी झालेल्या स्फोटावर शोक व्यक्त करणारे निवेदन तुर्कीने जारी केले, परंतु तो “दहशतवादी हल्ला” असल्याचे स्पष्टपणे टाळले. या घटनेचा उल्लेख केवळ “स्फोट” असा केला गेला. तुर्कीने सर्व प्रकारच्या दहशतवादाला विरोध दर्शविला असला तरी, भारताबद्दलचा त्यांचा सूर अत्यंत सौम्य आणि प्रत्यक्ष निषेधाचा अभाव असलेला होता.
दहशतवादासारख्या गंभीर जागतिक मुद्द्यावरही तुर्की आपल्या राजकीय आणि धोरणात्मक हितसंबंधांवर आधारित पक्षपाती भूमिका घेतो, हे या दोन वेगवेगळ्या विधानांवरून स्पष्ट होते.
पाकिस्तानची ‘गॅस सिलेंडर’ थिअरी
दिल्लीतील स्फोटाच्या घटनेवर पाकिस्तानने घेतलेली भूमिका देखील वादग्रस्त ठरली आहे. पाकिस्तानचे संरक्षण मंत्री ख्वाजा आसिफ यांनी दिल्ली स्फोटाला केवळ गॅस सिलेंडर स्फोट म्हणून फेटाळून लावले.
राजकीय फायदा
भारत या घटनेला परदेशी कट म्हणून चित्रित करून राजकीय फायदा मिळवण्याचा प्रयत्न करत असल्याचा आरोप त्यांनी केला. या विधानामुळे पाकिस्तान कोणत्याही दहशतवादी सहभागापासून स्वतःला दूर ठेवण्याचा प्रयत्न करत असल्याचे सूचित होते.
भारताचा प्रतिसाद आणि पुनर्मूल्यांकनाची गरज
तुर्की आणि पाकिस्तान यांच्या भूमिकांवर भारतीय सूत्रांनी सावध प्रतिक्रिया दिली आहे. सुरुवातीच्या तपासात दिल्ली स्फोटात लष्करी दर्जाच्या स्फोटकांचा वापर झाल्याचे निष्पन्न झाले आहे. अशा वेळी पाकिस्तानने ‘गॅस सिलेंडर स्फोटाची’ थिअरी देणे ही त्यांची स्पष्ट चिंताग्रस्तता दर्शवते. भारत तुर्कीच्या या दुटप्पी मानकांपासून सावध झाला आहे. तुर्कीने प्रादेशिक राजकारणाकडे घेतलेला पक्षपाती दृष्टिकोन पाहता, भारताने तुर्कीसोबतच्या राजनैतिक संबंधांचे पुनर्मूल्यांकन करण्याची गरज या घटनेने अधोरेखित केली आहे.


