दै चालु वार्ता 
अणुबॉम्ब डागण्यास सक्षम 26 राफेल सागरी विमाने खरेदी करणार, आयएनएस विक्रांतवर तैनात होणार…
भारत आज (28 एप्रिल) फ्रान्ससोबत 26 राफेल मरीनसाठी करार करणार आहे. दोन्ही देशांच्या संरक्षण मंत्र्यांमध्ये हा करार होईल. या करारानुसार, भारत फ्रान्सकडून 22 सिंगल सीटर विमाने आणि 4 डबल सीटर विमाने खरेदी करेल.
ही विमाने अणुबॉम्ब डागण्याची क्षमता असलेली असतील.फ्रान्ससोबतचा हा करार सुमारे 63 हजार कोटी रुपयांना होत आहे. शस्त्रास्त्र खरेदीच्या बाबतीत भारताचा फ्रान्ससोबतचा हा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा करार आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली 23 एप्रिल रोजी झालेल्या सुरक्षा विषयक मंत्रिमंडळ समितीच्या (सीसीएस) बैठकीत या विमानाच्या खरेदीला मंजुरी देण्यात आली. पहलगाममधील दहशतवादी हल्ल्यानंतर ही बैठक बोलावण्यात आली होती.
राफेल मरीन आयएनएस विक्रांतवर तैनात असतील
भारत आयएनएस विक्रांतवर राफेल सागरी विमान तैनात करणार आहे. विमान उत्पादक कंपनी डसॉल्ट एव्हिएशनने भारताच्या गरजेनुसार या विमानांमध्ये अनेक बदल केले आहेत.यामध्ये जहाजविरोधी हल्ला, अण्वस्त्रे डागण्याची क्षमता आणि 10 तासांपर्यंत उड्डाण रेकॉर्डिंग यासारख्या वैशिष्ट्यांचा समावेश आहे. याशिवाय, कंपनी भारताला शस्त्र प्रणाली, सुटे भाग आणि विमानांसाठी आवश्यक साधने देखील पुरवेल. या विमानांची डिलिव्हरी 2028-29 मध्ये सुरू होईल आणि सर्व विमाने 2031-32 पर्यंत भारतात पोहोचतील.
भारताने फ्रान्सकडून 36 राफेल विमाने खरेदी केली आहेत
राफेल मरीनपूर्वी भारताने फ्रान्सकडून हवाई दलासाठी 36 राफेल जेट विमाने देखील खरेदी केली आहेत. 2016 मध्ये झालेल्या या करारातील सर्व विमाने 2022 मध्ये भारतात पोहोचली. ही विमाने हवाई दलाच्या अंबाला आणि हशिनारा हवाई तळांवरून चालवली जातात. हा करार 58 हजार कोटी रुपयांना झाला. राफेल मरीन विमानाची वैशिष्ट्ये हवाई दलाच्या राफेल विमानांपेक्षा अधिक प्रगत आहेत.
भारत राफेल मरीन का खरेदी करत आहे ?
- सध्या भारतीय हवाई दलाकडे मिग-29 विमाने आहेत. ही विमाने आयएनएस विक्रमादित्यवर तैनात आहेत.
- अलिकडच्या काळात राफेल सागरी विमानांच्या देखभालीची वाढती मागणी आणि मर्यादित उपलब्धतेमुळे भारत राफेल सागरी विमाने खरेदी करत आहे.
- 2022 मध्ये नौदलाने सांगितले की विक्रांत हे मिग-29 ची जागा घेण्यासाठी डिझाइन केले होते. परंतु ते बदलण्यासाठी अधिक चांगल्या डेक-आधारित लढाऊ विमानाच्या शोधात होते.
- राफेल मरीनची प्रगत रडार तंत्रज्ञान, अधिक शस्त्रे वाहून नेण्याची क्षमता, चांगले सेन्सर्स यामुळे ते मिग-29 विमानांपेक्षा चांगले बनते.
- भारतीय हवाई दलाकडे आधीच राफेल विमाने आहेत. अशा परिस्थितीत, त्याच्या उपकरणांचे प्रशिक्षण आणि देखभाल करण्यात फारशी अडचण येणार नाही.
- भारतीय नौदलाने आपली क्षमता वाढवण्यासाठी 57 लढाऊ विमाने खरेदी करण्याची योजना आखली होती. यासाठी गोव्यात फ्रान्सच्या राफेल मरीन आणि अमेरिकेच्या बोईंग-18 च्या चाचण्याही घेण्यात आल्या.
- 2022 मध्ये, भारताने अमेरिका आणि फ्रान्सला त्यांच्या प्रस्तावाची अंतिम मुदत वाढवण्याची विनंती केली होती.
- फक्त फ्रान्सने यावर सहमती दर्शवली, त्यानंतर भारतासमोर राफेल मरीन खरेदी करण्याचा एकमेव पर्याय उरला.
- हा करार भारत आणि फ्रान्समधील संबंध मजबूत करण्यासाठी देखील एक पुढाकार आहे.
