बिहारमधील दारुण पराभवानंतर राहुल गांधी थेट मल्लिकार्जुन खरगेंच्या घरी पोहोचले; दोन आठवड्यात पुरावे मांडणार…

बिहार निवडणुकीत झालेल्या दारुण पराभवानंतर, काँग्रेस पक्षाने आज (15 नोव्हेंबर) दिल्लीत पहिली आढावा बैठक घेतली. पक्षाध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांच्या निवासस्थानी ही बैठक झाली, ज्यामध्ये लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी, केसी वेणुगोपाल आणि अजय माकन उपस्थित होते.

यावेळी नेत्यांनी निवडणूक निकालांचा आढावा घेतला, संघटनात्मक त्रुटींवर चर्चा केली आणि भविष्यातील रणनीतीसाठी सूचना दिल्या. सूत्रांच्या माहितीनुसार, पक्ष आता बिहारमध्ये इतक्या मोठ्या पराभवामागील कारणे समजून घेण्याचा प्रयत्न करत आहे.

भाजपवर निवडणूक हेराफेरीचा आरोप

बैठकीनंतर काँग्रेस नेत्यांनी भाजपवर निवडणूक हेराफेरीचा आरोप केला. काँग्रेस नेते केसी वेणुगोपाल यांनी सांगितले की पक्ष अनियमिततेचे पुरावे गोळा करत आहे आणि ते दोन आठवड्यांत देशासमोर सादर करेल. काँग्रेसने या निवडणुकीत 61 जागांवर उमेदवार उभे केले होते, परंतु त्यांना फक्त सहा जागांवर विजय मिळाला. पक्षाचा मतांचा वाटा 8.71 टक्क्यांपर्यंत घसरला. 2020 मध्ये 70 जागांवर लढून 19 जागा मिळाल्या होत्या आणि त्यांना 9.6 टक्के मते मिळाली होती. अजय माकन म्हणाले, “अनेक ठिकाणी अनियमितता होत्या.” काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांच्याशी भेट घेतल्यानंतर, पक्षाच्या वरिष्ठ नेत्यांनी बिहार निवडणूक निकालांबद्दल गंभीर प्रश्न उपस्थित केले.

अजय माकन असेही म्हणाले की, “सुरुवातीपासूनच निवडणूक प्रक्रियेबद्दल प्रश्न उपस्थित झाले आहेत, त्यामुळे हे निकाल आश्चर्यकारक आहेत. 1984 मध्येही काँग्रेसने यावेळी भाजपने मिळवलेला स्ट्राइक रेट गाठला नाही. काहीतरी चूक आहे. आमचे कार्यकर्ते अनेक ठिकाणी सतत अनियमितता नोंदवत आहेत.” माकन म्हणाले की, सर्व आघाडी पक्ष या निकालाला अनपेक्षित मानतात आणि चौकशीची मागणी करत आहेत.

काँग्रेस आणि महाआघाडीच्या पराभवाची प्रमुख कारणे

मुख्यमंत्र्यांच्या चेहऱ्यापासून ते जागावाटपापर्यंत, महाआघाडीची घसरण झाली. महाआघाडी 50 जागांपर्यंतही पोहोचू शकली नाही. हे मुख्यत्वे राजद आणि काँग्रेसच्या खराब कामगिरीमुळे आहे. राहुल आणि तेजस्वी यांनी मतदार हक्क यात्रेसोबत महाआघाडीला एकत्रितपणे सादर करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु तेजस्वी यांना मुख्यमंत्री चेहरा म्हणून घोषित केल्याने त्यांच्यात फूट पडली. नंतर, काँग्रेसनेही तेजस्वी यांना मुख्यमंत्री चेहरा बनवण्यास सहमती दर्शविली, परंतु तोपर्यंत, राजद आणि काँग्रेसमध्ये मतभेद असल्याचा संदेश पसरला होता. प्रचारापासून ते तिकीट वाटपापर्यंत सर्व गोष्टींमध्ये हे दिसून आले.

शेवटच्या क्षणापर्यंत तिकीट वाटप झाले नाही

पहिल्या टप्प्यातील निवडणुकीसाठी उमेदवारी अर्ज मागे घेण्याच्या शेवटच्या दिवसापर्यंत महाआघाडीत तणाव कायम होता. आरजेडी आणि काँग्रेस जागावाटपावर ठाम राहिले. यामुळे सर्व पक्षांचे उमेदवार अर्ज दाखल करत होते, परंतु कोणता पक्ष किती जागा लढवेल हे स्पष्ट नव्हते. शेवटी, आरजेडीने 146 जागा, काँग्रेसने 59, व्हीआयपीने 13, सीपीआय-एमएलने 20, सीपीआयने 7, सीपीएमने 4 आणि आयआयपीने 2 जागा लढवल्या. महाआघाडीने 241 जागांसाठी 250 उमेदवार उभे केले.

पूर्व चंपारण्यमधील सुगौली आणि रोहतासमधील मोहनिया येथे महाआघाडीने अपक्षांना पाठिंबा दिला. मतदारसंघांवर एकमत न झाल्याने, महाआघाडीच्या पक्षांनी एकमेकांविरुद्ध उमेदवार उभे करण्यास सुरुवात केली आणि त्यांच्या मतदारांना गोंधळात टाकले. एकूण नऊ जागांवर हे घडले. त्या सर्व जागांवर दारुण पराभव स्वीकारावा लागला. यामध्ये एकच उमेदवार असता तर किमान या जागा तरी राखल्या असत्या अशी स्थिती निकालानंतर झाली.